Το τραγούδι ξεχώριζε, αγαπήθηκε και έγινε hit
«Ρίνα Κατερίνα» του Κώστα Μπίγαλη: Ο Άγγελος Σφακιανάκης θυμάται την ιστορία πίσω από τη δημιουργία του γνωστού τραγουδιού.
To 1987 έσπασε το μονοπώλιο της κρατικής ραδιοφωνίας και ξεκίνησε η ελεύθερη Ραδιοφωνία με πρώτο τον Ρουμελιώτη στο Δημοτικό Χαλκίδας, ακολούθησε ο Αθήνα 9,84 και το Κανάλι 1 του Πειραιά. Την επόμενη χρονιά το κύμα της ελεύθερης ραδιοφωνίας δεν μπορούσε να συγκρατηθεί και απλώθηκε σε όλη την Ελλάδα. Ο Antenna και ο Top Fm, ο Πανδημοτικός Δίαυλος 10. Στη Θεσσαλονίκη ο FM100 και το Κοσμοράδιο. Εκείνη την εποχή τα ραδιόφωνα έπαιζαν 60% ξένο και 40% ελληνικό ρεπερτόριο. Όταν λέμε ξένο, εννοούμε αγγλικά και αμερικάνικα. Η ραδιοφωνία χαιρόταν την ελευθερία σε ξένη γλώσσα. Οι πολυεθνικές ήταν στα χάι τους! Καμία πολιτική δεν προστάτεψε το ελληνικό τραγούδι.
Τον Φλεβάρη του 1989 με πήρε τηλέφωνο ο Μάνος Νεόφυτος, ο drummer. «Θέλω να ακούσεις κάτι που νομίζω θα σε ενδιαφέρει». Την επομένη το πρωί ήρθε στη Λύρα με μια κασέτα. Μου έκανε μια εισαγωγή για τον Κώστα Μπίγαλη. Τον Κώστα τον είχαν βαφτίσει στην CBS «Big Alice». Είχε κάνει πριν 4 χρόνια μια μεγάλη αγγλόφωνη επιτυχία, το «I Miss you». Είχε φύγει στην Αμερική αλλά δεν του βγήκε και επέστρεψε. Έβαλε μια άνω τελεία στην Αμερική και αποφάσισε να γράψει ελληνικά. Άκουσα τον «Μπαλκονομπερδεμένο» demo.
Ήταν η προεκλογική περίοδος που μας έβγαλε στην Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας! Ήταν χαριτωμένα σαρκαστικό! Τα υπόλοιπα τραγούδια τα άκουσα με μια κιθάρα όταν βρεθήκαμε. Δώσαμε τα χέρια. Πήρα έγκριση από τον Κυριάκο Μαραβέλια και ξεκινήσαμε.
Ο Κώστας είχε εμπειρία και ήξερε πολύ καλά τι ήθελε. Μετά από μία μικρή περιπλάνηση για να βρούμε ενορχηστρωτή, μου σύστησε τους αδελφούς Τουρκογιώργη! Ο Αντώνης, ο θρύλος των Socrates, θα ενορχήστρωνε, θα προγραμμάτιζε και θα έπαιζε τα μπάσα, και ο Άκης τις ηλεκτρικές κιθάρες. Ο Κώστας έπαιξε τις ακουστικές. Ένα κιθαριστικό group.
Η επιλογή του studio ήταν δεδομένη! Οι περισσότερες pop rock δουλειές γίνονταν στο Sierra. Έπρεπε να πάρω σειρά γιατί οι ηχολήπτες που δούλευαν αυτόν τον ήχο ήταν περιζήτητοι. Έλα που ο Μπίγαλης δεν ήθελε πολυάσχολο ηχολήπτη κι ας είχε και παράσημα. Δεν ήθελε υπερβολές. Ήθελε ένα καλό τεχνίτη και ήρεμο συνεργάτη. Ο Μπάμπης Μπίρης τα είχε αυτά τα χαρίσματα και άλλα τόσα. Δουλέψαμε στο Studio B με την κονσόλα Trident. Ο Αντώνης φρόντιζε με το χιούμορ και τη θετική του ενέργεια να κυλάει ο χρόνος ευχάριστα και δημιουργικά στο στούντιο. Όταν ήρθε η ώρα για τις lead κιθάρες, ο Κώστας έπαιξε τον Άκη μονότερμα. Τον καθοδηγούσε σπιθαμή προς σπιθαμή. Τελειώναμε 1-2 τραγούδια το session. Την επομένη ερχόταν ο Άκης κι έλεγε «σβήσ’ τα, θα τα γράψω πάλι! Δεν θα αργήσω!» Έγραφε σχεδόν τα ίδια riff, αλλά τα είχε κάνει δικά του και τα solo είχαν τη σφραγίδα του Άκη Τουρκογιώργη. Το πρωτόγνωρο για μένα ήταν το τραγούδισμα του Κώστα. Είχε έναν απόλυτο έλεγχο στην κάθε του ανάσα, στο κάθε στόλισμα, στον κάθε λυγμό. Έκανε μετά ένα δεύτερο track, ακριβώς το ίδιο με το πρώτο. Ένα ηχητικό φωτογραφικό είδωλο, ένα φυσικό doubler. Αυτή η «διπλή» φωνή τού έδινε μια ηχητική σφραγίδα.
Οι μίξεις έγιναν στο Studio Α, στη Neeve. Τότε δεν υπήρχε αυτοματισμός, ήμασταν 5 νοματαίοι πάνω απ’ την κονσόλα, δηλαδή 10 χέρια, και πάλι δεν έφταναν.
Το βάφτισα «Με τον ήλιο στους Ιχθείς». Ο Μπίγαλης είναι κλασσικό δείγμα «Ιχθύος». Μου είχε καρφωθεί και η ιδέα του εξωφύλλου. Ασπρόμαυρη φωτογραφία με 2 έγχρωμα ψαράκια. Είχα εντυπωσιαστεί από το Rumbling Fish του Κόπολα. Πήγαμε στον Τάκη Διαμαντόπουλο για φωτογράφιση και μετά στον Κώστα Βιτάλη που ζωγράφισε τα ψαράκια σαν αυτά στο εξώφυλλο του Musiquarium του Stevie Wonder. Ο Διαμαντόπουλος ήταν ο φωτογράφος των σταρ και είχε ένα έμφυτο HITόμετρο που το λάμβανα πάντα υπόψη μου. Τον αξιολόγησε μέσα από τον φακό… «Άγγελε, θα την κάνει!» είπε για τον Κώστα.
Κυκλοφορήσαμε αλλά δεν τον έπαιζαν τα ραδιόφωνα. Μας είχαν μαρκάρει και οι πολυεθνικές σαν να είχαν την αποκλειστικότητα στο pop rock ρεπερτόριο. Ο πιο προσφιλής τρόπος τότε για να γίνει κάποιος γνωστός και αγαπητός ήταν ένα video clip. Η Λύρα δεν διέθετε budget για video clip. Έπρεπε να βρω τρόπο να τον κάνω γνωστό. Με έπνιγε η αδικία. Η χαριτωμένη «Κατερίνα» έμενε μόνη χωρίς θαυμαστές.
Τότε υπήρχε μια πετυχημένη εκπομπή, το MEGAStar, που φιλοξενούσε «Τα 20 πρώτα» σε πωλήσεις με την πιστοποίηση της IFPI, δηλαδή της ομοσπονδίας των δισκογραφικών. Στα new entry έκαναν video clip. Όλη την επιμέλεια των clips την είχε ο Νίκος Σούλης.
Είχα 1-2 δισκάδικα που με πίστευαν και με στήριζαν. Δέχτηκαν να φιλοξενήσουν την «τρίπλα» μου. Θα έκανα εικονικές πωλήσεις. Το έκαναν και άλλοι στην αγορά αλλά η Λύρα ήταν «πτωχή και τίμια».
Θα με κάλυπτε κι ο υπεύθυνος πωλήσεων. Γύρω στα τέλη του Μάρτη είδα μια κάμψη στις γενικές πωλήσεις. Έκανα μια παραγγελία χωρίς να ξέρει ο πατέρας Μαραβέλιας τίποτα και την έβαλα παρακαταθήκη στα φιλικά μαγαζιά. Έβαλα ένα στοίχημα με μένα και έβαλα μια θηλειά στο κεφάλι μου.
Μπήκε στη 18η θέση στην εικοσάδα. Θα του έκαναν clip με σκηνοθέτη τον Σάββα Χουλιάρα. Το clip προβλήθηκε Κυριακή, αλλά όλη την επόμενη εβδομάδα το τηλέφωνο των πωλήσεων δεν χτύπησε για τον Μπίγαλη.
Την Παρασκευή που είχα meeting με τους πωλητές, μου λέει αυτός από το Μοναστηράκι «Μου ζητάνε ένα τραγούδι που λέει “Τέσσερα Δεκατέσσερα!”». Πετιέται και αυτός των δυτικών «Κι εμένα!» Οι τρεις στους τέσσερις είχαν παραγγελίες. Το «Ρίνα Κατερίνα» τσίμπησε! Παρέμεινε και την επόμενη εβδομάδα στο chart. Ομολόγησα στον Μαραβέλια την μπλόφα και του ζήτησα να κάνουμε δεύτερη παραγγελία για να παραμείνει και να ξαναπροβληθεί. Δεν του άρεσε καθόλου η ιδέα αλλά με άφησε να κάνω παιχνίδι. Το τραγούδι ξεχώριζε. Μετά υποχρεωτικά παραγγέλναμε κάθε εβδομάδα γιατί η «Ρίνα Κατερίνα» αγαπήθηκε και έγινε hit!
Ένα νεανικό κοινό από μια pop εκπομπή στην τηλεόραση τον αναζήτησε και τον επέβαλε στα ραδιόφωνα! Γιατί τότε τα ραδιόφωνα άκουγαν τους ακροατές τους.
Τα καλά τραγούδια δεν χάνονται απλώς μερικές φορές επεμβαίνει ο παραγωγός και κερδίζουμε χρόνο.
Απονομής στο «ΑΧ ΜΑΡΙΑ». Από αριστερά: Κώστας Καλημέρης, Κώστας Μπίγαλης, Άκης Τουρκογιώργης, Μπάμπης Μπίρης, Άγγελος Σφακιανάκης, Πάνος Μαραβέλιας, Αντώνης Τουρκογιώργης
Το κείμενο δημοσιεύτηκε αρχικά στο musicpaper.gr
και μετέπειτα στην Athens Voice